Osmanlı’da merhametin ve estetiğin sembolü: Kuş evleri
Osmanlı'nın canlılara olan sevgi ve merhametinin, en önemli kanıtlarından biri mimari yapılarındaki kuş evleridir.
Gündelik hayata dair hemen her şeyi, canlının huzurunu sağlamak için tasarlayan Osmanlı Devleti, Türk-İslam medeniyetini farklı milletlerden oluşan tebaasının da zenginliğiyle daha da yükseğe taşıdı.
İnsanların huzur, güven ve adalet içinde yaşamalarını sağlamalarının yanında hayvanların da güvenli ortamda hayatlarını sürdürebilmeleri için önemli eserler ortaya konuldu. İşte kuş evleri de bu eserlerin başında yer alır.
Kuşların sığınabilecekleri ve rahatça yuva yapabilecekleri sırça köşkler, döneminin sanatkarları tarafından şekillendirilmiş ve hayvanlar için özel vakıflar kurulmuş. Leylekler için oluşturulan 'Gurabahane-i Laklakan' da bunun en nadide örneklerindendir.
Mazisi 13.-14. yüzyıllara kadar dayandırılabilecek bu yapılar, Osmanlı döneminde, Van'dan Kavala, Selanik ve Gjirokastra'ya kadar uzanan topraklarda çeşitli şekillerde yer alır.
Kuş evleri ikiye ayrılıyor
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu Öğretim Görevlisi Özlem Özer Tuğal, bu yapıların daha önce ahşaptan da yapıldığını hatırlatarak, sadece taş yapıların günümüze kaldığını söyledi.
Bu mimariye örnek olarak Seyyid Hasan Paşa Medresesi'nde bulunan kuş eviyle ilgili bilgi veren Tuğal, şunları anlattı:
"Binanın dershanelerinin güneye bakan kısmında saçağın altında çok büyük bir saray şeklinde kuş evi bulunmaktadır. İki katlı olarak inşa edilmiştir. Osmanlı döneminde iki çeşit kuş evi bulunmakta... Dışa taşmalı, cumbalı dediğimiz kuş evleri ve sadece dışarıdan kemer şeklinde gözüken hücreli kuş evleri olarak ikiye ayrılır. Buradaki de dışa taşmalı, cumbalı iki katlı kuş evidir."
İstanbul'daki kuş evi örneklerini Sultan Üçüncü Mustafa Türbesi, Üsküdar Valide Sultan Camii, Üsküdar Ayazma Camii, Kara Mustafa Paşa Medresesi, Topkapı Sarayı Darphane- i Amire, Seyyid Hasan Paşa Medresesi, Ragıb Paşa Mektebi, Sultan 1. Mahmud Mektebi, Laleli Camii, Taksim Maksemi, Eminönü Yeni Cami, Eyüp Sultan Camii, Bali Paşa Camii gibi eserlerde görmek mümkün.
kaynak: trthaber
Son Haberler
- Gaziantep’te kuş türlerinde “bahar” bereketi yaşanıyor 19
- Türkiye’deki 453 kuş türünün yarısını barındıran göl için kırmızı alarm verildi! Binlerce canlının hepsini ayrı ayrı etkileyecek 65
- BM Raporu: Göçmen kuş ve hayvanların nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya 132
- İpekkuyruk Macerası 151
- İpekkuyruk Macerası 38
- İpekkuyruk yıllar sonra Rize'de görüntülendi 133
- İzmir'deki Kuş Cenneti yüzlerce türe ev sahipliği yapıyor 121
- Son yağışlar, kuruyan 'Kuş cenneti'ne umut oldu 133
- Swarovski'nin akıllı dürbünü baktığınız kuşları tespit ediyor 187
- Türkiye'de nadir görülen kuş türü Denizli'de ilk kez gözlemlendi 177
- Tansu Gürpınar’ın ardından… 128
- Türkiye'deki kuş türlerinden 120'sinin popülasyonu son 22 yılda artış gösterdi 124
- Hatay’da 304 kuş türüne sahip sulak alan moloz sahasına döndü 156
- Aras Kuş Cenneti'nde 18 Yıldır Devam Eden Kuş Araştırmaları 113
- Efteni gölü kuş gözlem etkinliği 144
- Bolu'nun Kuş Cenneti Yeniçağa Gölü'nde Özel Kuş Gözlem Etkinliği 165
- Şırnak'ta nesli tükenme tehlikesi altındaki 6 kuş korumaya alındı 99
- İklim değişikliği kuşların üreme oranlarını etkiliyor 117
- Martı popülasyonu anormal seviyelere ulaştı 116
- Urfa'da doğaya salınan kelaynak öldü 147
- Urfa'da doğaya salınan kelaynak öldü 66
- GPRS cihazı takılan kelaynak kuşları göç yolculuğuna başladı 103
- Aras Kuş Cenneti'nde sazlıklar yandı kuş sayısı düştü 119
- Ormanya'da kuş halkalama istasyonu kuruldu 126
- 113 yıl sonra bir ilk! Hatay'da görüldü 198
- Kars'a karların erimesiyle gelen göçmen kuşlar doğayı şenlendirdi 159